Pse të huajt preferojnë kaçamakun e Malësisë para biftekut!
E Shtunë 27 Dhjetor 2025, 15:03
Dritare.net
Në zemër të Alpeve Shqiptare, aty ku ajri është po aq i pastër sa uji i burimeve, fshihet një thesar kulinare që po tërheq vëmendjen e turistëve nga mbarë bota. Në Bogë, një nga perlat e Malësisë së Madhe, kuzhina tradicionale po përjeton një rilindje të jashtëzakonshme falë pasionit të shefave si Visi në Kullën e Bajraktarit.
Pjata simbol e këtij transformimi nuk është ndonjë recetë e komplikuar moderne, por Kaçamaku, një ushqim që dikur konsiderohej si 'bukë e të varfërve' ose ushqim mbijetese për malësorët, por që sot serviret me elegancën e një restoranti me yje Michelin. Udhëtimi drejt kësaj pjate nis me kuptimin e thellë të përbërësve. Ndryshe nga arapashi i jugut që bazohet kryesisht në miellin e misrit, Kaçamaku i Bogës ka si bazë pataten vendase (kërtollën), e cila zihet dhe shtypet për të krijuar një masë kremoze, ku mielli i misrit shërben vetëm si lidhës.
Ky detaj bën diferencën e madhe në teksturë dhe shije. Por sekreti i vërtetë, siç tregon shef Visi, qëndron te lënda e parë: gjalpi i freskët (tlyni) i fermës dhe mishi i derrit i stazhonuar që nga vjeshta e kaluar. Kombinimi i patates së ëmbël malore me kripën dhe aromën e tymosur të pançetës krijon një simfoni shijesh që tregon historinë e zonës.
Visi, një djalë nga Shkodra i cili u formua profesionalisht në Itali, në Milano, ka zgjedhur të kthehet në rrënjët e tij. Përvoja e tij ndërkombëtare nuk shërbeu për të ndryshuar recetat, por për t'i kuptuar dhe vlerësuar ato më thellë. Ai shpjegon se 'eleganca' nuk vjen nga komplikimi, por nga thjeshtësia dhe respekti për traditën. Në kuzhinën e tij, Kaçamaku gatuhet me durim, duke u përzier derisa të 'shkëputet' nga tigani, një shenjë e pagabueshme që tregon se pjata është gati, një teknikë e trashëguar nga gjyshet e zonës.
Një element surprizues për shumë vizitorë është mënyra e servirjes. Pjata përfundimtare dekorohet me një fije mjaltë, duke krijuar një kontrast të guximshëm midis të kripurës dhe të ëmbëlës, dhe shërbehet me çaj mali. Për më tepër, shefi tenton të rivendosë një traditë pothuajse të harruar pagane: vizatimin e simboleve me pirun mbi kaçamakun e shtruar, si shenjë respekti për mikun dhe bekim për ushqimin. Kjo vëmendje ndaj detajeve tregon se në Bogë, ushqimi nuk është thjesht mbijetesë, por një ritual i shenjtë mikpritjeje. Transformimi i Kaçamakut nga një ushqim funksional, i pasur me proteina për të përballuar punën e rëndë fizike, në një pjatë elitare turistike, është dëshmi e potencialit të agroturizmit shqiptar.
Sot, turistët e huaj nuk kërkojnë kuzhinë ndërkombëtare kur vijnë në Alpe; ata kërkojnë shijen autentike të Malësisë, djathin e zier, bukën e misrit dhe flinë. Dhe në qendër të kësaj tavoline qëndron krenar Kaçamaku i Bogës, një urë lidhëse mes të kaluarës së vështirë dhe të ardhmes premtuese të turizmit shqiptar./dritare.net
