22 Tetor 1944 – Dita e Çlirimit të Ishullit të Sazanit
E Mërkurë 22 Tetor 2025, 15:03
Dritare.net
Sot shënohet 81-vjetori i çlirimit të ishullit të Sazanit, një prej ngjarjeve të rëndësishme të historisë shqiptare gjatë Luftës së Dytë Botërore. Në këtë datë, më 22 tetor 1944, forcat partizane shqiptare morën kontrollin e plotë të ishullit, duke e rikthyer përfundimisht në juridiksionin e Shqipërisë.
View this post on Instagram
Forca Detare/Roja Bregdetare në këtë 81 vjetor siguruan një anije për familjet që kanë kontriubuar dhe kanë jetuar, vite të tëra në ishullin e Sazanit. Me ta sot ishte edhe Dritare Tv që së shpejti do të sjellë dokumentarin për Sazanin, ishullin më unik të Mesdheut.
View this post on Instagram
Një vend me rëndësi strategjike
Ishulli i Sazanit ndodhet në hyrje të Gjirit të Vlorës dhe ka pasur gjithmonë rëndësi të madhe strategjike për mbrojtjen e brigjeve shqiptare. Gjatë shekujve, ai ka qenë objekt i interesit të fuqive të huaja për shkak të pozicionit të tij gjeografik, që kontrollon hyrje-daljen në detin Adriatik. Në fillim të shekullit XX, Sazani kaloi nën administrata të ndryshme, përfshirë edhe atë italiane. Por në vitin 1944, pas një sërë betejash dhe përpjekjesh të forcave çlirimtare, ishulli u çlirua dhe iu bashkua sërish territorit shqiptar.
Rëndësia historike e ngjarjes
Çlirimi i Sazanit shënoi fundin e pranisë ushtarake të huaj në një nga pikat më të ndjeshme të kufirit detar të vendit. Ngjarja u pa si simbol i sovranitetit dhe i përpjekjeve të popullit shqiptar për të rimarrë kontrollin mbi të gjitha territoret e tij. Pas vitit 1944, ishulli u përdor si bazë ushtarake dhe më vonë u përfshi në sistemin e mbrojtjes detare të Shqipërisë. Sot, Sazani është pjesë e Parkut Kombëtar të Karaburunit dhe mbetet një destinacion me vlera të mëdha historike dhe natyrore.
Përkujtimi i ditës
Çdo vit, më 22 tetor, historianë, studiues dhe qytetarë përkujtojnë këtë datë si një moment të rëndësishëm të historisë kombëtare. Ceremonitë përkujtimore dhe aktivitetet historike zhvillohen kryesisht në qytetin e Vlorës, duke kujtuar sakrificat dhe vendosmërinë e brezave që kontribuan në çlirimin e vendit./dritare.net
