Diplomacia personale, lidhjet e Fatos Nanos me liderët botërorë!
E Hënë 3 Nëntor 2025, 20:08
Dritare.net
Të dielën, Shqipëria i dha lamtumirën e fundit Fatos Nanos, kryeministrit të 25-të në historinë e saj, në një ceremoni zyrtare që shënoi një moment të rrallë uniteti kombëtar. Ish-kryeministri, i cili ndërroi jetë pas një beteje të gjatë me sëmundjen, u përcoll me nderime të larta shtetërore, në një ngjarje që, siç u theksua nga Ilir Kulla në emisionin "Dekalog", mblodhi bashkë miq dhe armiq, kundërshtarë dhe bashkëpunëtorë, duke dëshmuar peshën e figurës së tij në 35 vitet e fundit të politikës shqiptare.
Fatos Nano, tre herë kryeministër, pesë herë deputet dhe kryetar i Partisë Socialiste për 14 vjet, la pas një trashëgimi komplekse dhe dimensionale. Ceremonia e lamtumirës ishte një pasqyrim i kësaj trashëgimie, ku përkrah familjarëve dhe miqve të ngushtë qëndronin figura kyçe të politikës aktuale dhe të së shkuarës, duke përfshirë kryeministrin Edi Rama, i cili mbajti dhe fjalën e rastit.
Ilir Kulla, një nga bashkëpunëtorët më të afërt të Nanos, e cilësoi fjalimin e Ramës si një fjalim politik prej pasardhësi, por theksoi se emocionin më të madh e përjetoi nga fjalët e fëmijëve të Nanos, Sokolit dhe Xhoanës. Ai solli në vëmendje një anë tjetër të trashëgimisë së Nanos: atë të reformatorit të shtetit. Duke komentuar mesazhin e ngushëllimit të Sali Berishës, Kulla argumentoi se ky i fundit kishte lënë pa përmendur kontributin më të madh të Nanos – ringritjen e shtetit pas trazirave të vitit 1997.
"Fatos Nano ishte ai që sakrifikoi pushtetin për të bërë shtet," tha Kulla, duke përmendur Kushtetutën e vitit 1998, ndarjen e pushteteve, liberalizimin e medias dhe reformimin e sistemit bankar si themele të Shqipërisë moderne. Një tjetër aspekt i diskutuar gjerësisht ishte natyra demokratike e Partisë Socialiste nën drejtimin e Nanos, një epokë ku debati i brendshëm dhe konkurrenca ishin të hapura, siç ilustrohet nga Kongresi i vitit 2003 ku kundër tij garoi edhe Presidenti i atëhershëm, Rexhep Mejdani. Kjo u vu në kontrast me modelin aktual të drejtimit partiak.
Kulla theksoi se "Nanoizmi" si filozofi politike – që nënkupton butësi, dialog, gjithëpërfshirje dhe pranim të debatit – vazhdon të jetojë si një nevojë për shoqërinë, edhe pse Nano fizikisht nuk është më. Pjesëmarrja në ceremoni ishte e jashtëzakonshme, jo vetëm nga Shqipëria, por edhe nga Kosova dhe Maqedonia e Veriut. Prania e figurave si Albin Kurti, Ali Ahmeti, Izet Mexhiti, familjet Rugova e Haradinaj, dhe shumë të tjerë, dëshmoi për rolin e Nanos si një figurë unifikuese në hapësirën mbarëkombëtare.
Në fund, u prek edhe tema e karakterit personal të Fatos Nanos. Kulla e përshkroi atë si një lider që dinte të ndante miqtë nga politika, një njeri me humor të hollë dhe autoironi, i cili e "demitizoi" vetë figurën e tij, duke preferuar të ishte pranë njerëzve të thjeshtë. Kujdesi për të mbajtur familjen larg syrit të publikut dhe korrektësia absolute në çështjet shtetërore ishin dy anë të tjera të personalitetit të tij.
Lamtumira e Fatos Nanos mbylli një kapitull të rëndësishëm të historisë së tranzicionit shqiptar, duke lënë pas jo vetëm veprën politike, por edhe kujtimin e një stili dhe një fryme që, siç u shpreh Kulla, i mungon sot skenës publike./dritare.net
