Na ndiqni edhe në

Bota

Trump: Kjo është dita më e rëndësishme për paqen botërore në 100 vjet

Trump: Kjo është dita më e rëndësishme për paqen

Kur Presidenti Donald Trump të fluturojë drejt shtëpisë nga Lindja e Mesme rajoni që do t’i zbehet nga pamja përtej dritares së avionit do të jetë, pa dyshim, një vend i ndryshuar: pengjet që kishin vuajtur nën tokë në Gaza për dy vitet e fundit janë të lira, dhe bombat që shkatërruan Rripin kanë ndaluar së rëni.

Por edhe skenat e lavdishme që ishin përgatitur për të në Izrael dhe Egjipt nuk mundën të fshihnin pasigurinë e madhe që ende mbetet — përfshirë pyetjen themelore nëse lufta Izrael-Hamas ka përfunduar vërtet.

Trump këmbëngul se po, dhe në një fjalim të gjatë e të ndërlikuar para Knesetit izraelit, lavdëroi homologun e tij, kryeministrin Benjamin Netanyahu, për “guximin” që tregoi duke e kuptuar se kishte ardhur momenti i duhur për t’i dhënë fund fushatës së tij dyvjeçare ushtarake që pasoi sulmin vdekjeprurës të Hamasit më 7 tetor 2023.

Megjithatë, Netanyahu nuk ka bërë asnjë deklaratë të tillë. Në fakt, mbrëmjen para mbërritjes së Trump-it, ai bëri të qartë se fushata ushtarake “nuk kishte mbaruar” për shkak të kërcënimeve të vazhdueshme ndaj sigurisë së Izraelit. Ai është ende nën presion nga anëtarët e ekstremit të djathtë të koalicionit të tij qeverisës për të vazhduar goditjet ndaj Hamasit në Gaza.

Pas një situate disi të paqartë, Netanyahu refuzoi të udhëtonte me Trump-in drejt Sharm el-Sheikh në Egjipt për të marrë pjesë në ceremoninë zyrtare të marrëveshjes, pavarësisht përpjekjeve të minutës së fundit nga presidenti amerikan për ta bindur.

Kryeministri izraelit e pohoi në fjalimin e tij: “Unë jam i përkushtuar ndaj këtij paqeje.” Por as ai dhe as Trump nuk dhanë shumë detaje se si do të qasej faza tjetër, më komplekse, e negociatave.

“Fazat janë disi të përziera me njëra-tjetrën,” tha Trump me tone të paqarta gjatë një takimi me presidentin egjiptian Abdel Fattah el-Sisi.

Të paktën për Trump-in, çështja nëse lufta kishte marrë fund ishte pa diskutim.

“Lufta ka mbaruar. Lufta ka mbaruar, e kuptoni këtë?” u tha ai gazetarëve në bordin e Air Force One pak pas nisjes nga Uashingtoni drejt udhëtimit të tij.

Këtë ndjenjë ai e përsëriti sapo mbërriti, dhe ia atribuoi drejtpërdrejt Netanyahut gjatë fjalimit të tij në parlamentin izraelit plot entuziazëm.

“Dua t’ju përgëzoj për guximin që keni treguar kur thatë: ‘Kaq ishte. Ne fituam, dhe tani le të shijojmë jetën,’” tha ai në një moment.

Trump paralajmëroi se çdo vazhdim lufte do të dëmtonte trashëgiminë e Netanyahut. Dhe u përpoq të shmangte çdo pyetje për fundin e përhershëm të luftës duke këmbëngulur se ajo tashmë kishte përfunduar.

“Izraeli, me ndihmën tonë, ka fituar gjithçka që mund të fitojë me forcën e armëve. Keni fituar. Dua të them, keni fituar,” tha ai. “Tani është koha që këto fitore ndaj terroristëve në fushëbetejë të përkthehen në çmimin përfundimtar të paqes dhe begatisë për gjithë Lindjen e Mesme. Është koha që të shijoni frytet e punës suaj.”

Trump përfytyron një Lindje të Mesme të transformuar, ku Marrëveshjet e Abrahamit që ai nisi gjatë mandatit të parë — të cilat normalizuan marrëdhëniet diplomatike mes Izraelit dhe fqinjëve arabë — të zgjerojnë fushën e tyre dhe armiqësitë historike të marrin fund.

Ai foli shpesh për përpjekjet për ta përfshirë Iranin në këtë proces. Dhe diplomatët e tij tashmë janë duke punuar për të shfrytëzuar atë që e shohin si një dritare të ngushtë mundësie për ta kthyer armëpushimin në një riorientim më të gjerë rajonal.

“Nuk bëhet fjalë thjesht për rindërtimin e Gazës. Bëhet fjalë për transformimin e të gjithë rajonit,” tha Sekretari i Shtetit, Marco Rubio, përkrah Trump-it në Egjipt.

Bindja e liderëve arabë që të financojnë rindërtimin e Gazës dhe të përmirësojnë marrëdhëniet e tyre diplomatike me Izraelin mund të jetë ende një detyrë e vështirë. Vendet e Gjirit, që sipas Trump-it janë të gatshme të përdorin pasuritë e tyre të mëdha për të rindërtuar enklavën e shkatërruar, nuk do të angazhohen pa garanci se Izraeli nuk do të rifillojë bombardimet.

Dhe shumë liderë — përfshirë princin e kurorës saudite Mohammed bin Salman, sundimtarin de facto të shtetit më të fuqishëm të Gjirit — kërkojnë sinjale të qarta se procesi në zhvillim do të çojë në krijimin e një shteti palestinez.

Të gjitha këto janë çështje që kërkojnë miratimin e Netanyahut, i cili deri tani ka hezituar, edhe nën presionin e Trump-it.

“Ai nuk është personi më i lehtë për t’u trajtuar,” tha Trump për Netanyahun të hënën. “Por kjo është ajo që e bën të madh.”

Trump është përpjekur t’i zbusë dallimet, por gjithashtu ka tentuar ta shfrytëzojë popullaritetin e tij të madh në Izrael për ta përforcuar figurën e Netanyahut, i cili është shumë më pak popullor për mënyrën si ka menaxhuar konfliktin.

Ai kërkoi t’i jepte kryeministrit një shtysë politike gjatë fjalimit duke i bërë thirrje presidentit izraelit që t’i japë atij falje për procesin e vazhdueshëm të korrupsionit — një ndërhyrje e pazakontë në politikën e brendshme.

“Cigare dhe shampanjë — kujt i intereson,” shpërtheu Trump, duke iu referuar akuzave se Netanyahu kishte pranuar dhurata luksoze nga biznesmenë të huaj.

Nëse lajkat dhe përforcimi politik do të ndikojnë në mënyrën si Netanyahu do të veprojë më tej, mbetet për t’u parë. Steve Witkoff, i dërguari special i presidentit, dhe Jared Kushner, dhëndri i tij, tashmë kanë nisur punën për zbatimin e fazës së ardhshme të marrëveshjes.

“Do të jemi këtu shpesh. Kështu ka urdhëruar presidenti,” tha Witkoff në Egjipt.

Për Trump-in, megjithatë, historia tashmë po shkruhej.

“Kjo është një nga ditët më të rëndësishme për paqen botërore në 50 vitet e fundit; nuk është ekzagjerim,” tha Rubio të hënën, gjë që mori një reagim të pakënaqur nga Trump.

“Vetëm 50?” tha presidenti me habi.

“Ndoshta 100,” pranoi Rubio./L.F-dritare.net