Bakllava dhe kujtime! Një udhëtim në kohë, nga furra e Beratit
E Shtunë 20 Dhjetor 2025, 19:07
Dritare.net
Në zemër të qytetit muzeal të Beratit, një traditë e vjetër sa vetë rrugicat me kalldrëm vazhdon të jetojë përmes aromës së bukës dhe ëmbëlsirave tradicionale. Gazetarja Rudina Xhunga vizitoi 'Furrën Agalliu', një institucion kulinar që u reziston kohërave moderne duke ruajtur me fanatizëm teknikat e lashta të pjekjes.
Në qendër të këtij rrëfimi është Alketa, bashkëshortja e trashëgimtarit të furrës, e cila ndan rrugëtimin e saj personal nga ëndrrat akademike drejt mjeshtërisë së brumit, duke u shndërruar në një shtyllë të këtij biznesi familjar. Atmosfera brenda furrës përshkruhet si një udhëtim në kohë. Ndryshe nga furrat moderne elektrike, këtu çdo gjë varet nga zjarri me dru dhe intuita e pjekësit.
Furra, e ndërtuar me tulla shamot, funksionon si një organizëm i gjallë ku temperatura duhet të menaxhohet me saktësi milimetrike, veçanërisht kur bëhet fjalë për mbretëreshën e ëmbëlsirave të festave: Bakllavanë. Siç shpjegon Alketa, procesi kërkon që zjarri të bjerë dhe temperatura të stabilizohet rreth 230-240 gradë, një detaj teknik që bën diferencën midis një produkti industrial dhe atij artizanal.
Por përtej teknikës, ajo që e bën këtë histori të veçantë është dimensioni njerëzor dhe social. Furra nuk është thjesht një vend prodhimi, por një arkiv i kujtesës kolektive të Beratit.
Tradita e tavave me emër, ku familjet sillnin ëmbëlsirat e tyre për t'u pjekur duke i shënuar me emrat e fëmijëve, shërben si një dëshmi antropologjike e strukturave sociale të dikurshme. Alketa rrëfen me nostalgji dhe realizëm se si këto tava ishin dëshmitare të gëzimeve familjare, ndërsa sot ato mbeten si relike të një kohe kur komuniteti ishte më i lidhur.
Në një epokë ku globalizmi ka standardizuar shijen, Furra Agalliu qëndron si një bastion i autenticitetit. Krahasimi që bëhet midis bukës së tyre dhe asaj të provuar në Barcelonë është domethënës. Për Alketën dhe familjen e saj, buka nuk është thjesht miell dhe ujë, por 'aromë e punës së ndershme'. Përdorimi i brumit të thartë në vend të majasë industriale nuk është thjesht një zgjedhje kulinare, por një filozofi jete që prioritizon cilësinë dhe shëndetin mbi fitimin e shpejtë. Ky reportazh tregon se në Berat, furra nuk pjek vetëm bukë, por ruan identitetin e një qyteti të tërë./dritare.net
