Skrapari i panjohur/ Një udhëtim mes kanioneve, legjendave të floririt dhe shijeve unike
E Diel 16 Nëntor 2025, 18:06
Dritare.net
Çorovoda, qendra e Skraparit, shfaqet si një thesar i fshehur, shumë më tepër se një pikënisje për të eksploruar kanionet e famshme të Osumit. Një udhëtim i thelluar në këtë krahinë zbulon një histori të pasur, legjenda të mistershme dhe një potencial turistik që vetëm tani po fillon të njihet.
Nga simbolet historike të qytetit te sekretet ushtarake të Luftës së Ftohtë dhe nga mrekullitë natyrore te traditat e mikpritjes, Skrapari ofron një përvojë të plotë dhe autentike. Në zemër të Çorovodës, lokali "Verori" qëndron si një dëshmi e historisë së qytetit. I ndërtuar në vitet '50, ky vend ka qenë prej kohësh pika e takimit për banorët, një simbol i jetës shoqërore ku shijohej rakia e famshme e Skraparit dhe pjatat tradicionale.
Edhe pse i goditur nga përmbytjet e lumit, "Verori" ka mbijetuar, duke ruajtur shpirtin e tij dhe duke mbetur një pikë referimi për vendasit dhe nostalgjikët e larguar. Historia e Skraparit merr një dimension misterioz me eksplorimin e tuneleve të Luftës së Ftohtë. Të ndërtuara si pjesë e një strategjie mbrojtëse që e shihte Skraparin si kryeqytet të mundshëm në rast lufte, tunelet e Pirogoshit dhe ato të Thesarit të Shtetit janë monumente mbresëlënëse të një epoke të shkuar. Në tunelet e Thesarit, për 33 vjet u ruajtën rezervat e floririt të Shqipërisë, të mbrojtura nga dyer të koduara dhe sisteme sigurie komplekse.
Sot, këto struktura nëntokësore ofrojnë një mundësi unike për turizmin historik, duke treguar një kapitull të rëndësishëm të së kaluarës së vendit. Përgjatë rrjedhës së Osumit, legjendat dhe natyra ndërthuren në mënyrë magjike. "Vrima e Nuses", një shkëmb me një hapësirë karakteristike, mban historinë e një nuseje që i shpëtoi një martese të padëshiruar, ndërsa "Mulliri i Babait" dhe kanali i tij i gërmuar me dorë në shkëmb tregojnë për jetën dhe punën e brezave të kaluar. Në afërsi gjendet fshati Zaberzan, i njohur si "fshati i rakisë", vendlindja e rakisë më cilësore të Skraparit, emri i të cilit vjen nga "zamzan", ena tradicionale për ruajtjen e rakisë.
Pavarësisht sfidave, siç është infrastruktura rrugore, potenciali është i jashtëzakonshëm. Vizioni është që vizitorët të mos jenë thjesht ekskursionistë njëditorë, por të qëndrojnë më gjatë për të shijuar gjithçka që ofron zona. Kjo po bëhet realitet falë investimeve private si bujtina buzë kanionit, e drejtuar nga një i ri i kthyer nga Anglia, i cili po ndërton një biznes të suksesshëm bazuar në prodhimet lokale dhe mikpritjen tradicionale.
Tavolina skraparase, e mbushur me byrek, kaposh fshati, djathë, gjalpë, perime të freskëta dhe, natyrisht, rakinë e famshme, është dëshmia më e mirë e pasurisë së kësaj toke. Skrapari po rizbulohet, duke ofruar një kombinim tërheqës të aventurës, historisë dhe gastronomisë./dritare.net
