Kujdestarët e të moshuarve në Gjermani shkojnë në burg nëse gabojnë! Po në Shqipëri? Flet geriatrja!
E Martë 2 Dhjetor 2025, 20:08
Dritare.net
Në një intervistë me gazetaren Rudina Xhunga në DritareTV, mjekja geriatre Dr. Erifili Tili zbulon anën më të errët të kujdesit për të moshuarit në Shqipëri: trajtimin e personave me demencë dhe mungesën totale të kontrollit mbi kujdestarët. Në Shqipëri, demenca nuk konsiderohet ende një prioritet shëndetësor publik siç është paraliza, megjithëse barra që ajo krijon për familjen është shkatërruese.
Dr. Tili bën një dallim të qartë midis 'ndihmës nga halli' dhe 'profesionalizmit'. Në Shqipëri, tregu i kujdestarëve është informal dhe i parregulluar. Njerëzit që punojnë si kujdestarë shpesh e bëjnë këtë punë sepse kanë nevojë urgjente për para, jo sepse janë të trajnuar apo kanë vokacion për të. Ajo tregon se si në Gjermani, çdo person që hyn në shtëpinë e një të moshuari është i regjistruar, i trajnuar dhe ligjërisht përgjegjës. Nëse ndodh diçka me pacientin për shkak të neglizhencës, kujdestari përballet me ligjin, deri në heqje licence ose dënim penal. Në Shqipëri, thotë ajo, askush nuk mban përgjegjësi; në rast vdekjeje apo aksidenti, mjaftohen me një tufë lule për ngushëllim.
Një tjetër pikë kyçe është mungesa e vlerësimit të shkallës së paaftësisë. Në Gjermani, pacienti testohet dhe klasifikohet sipas nevojës (Pflegegrad), gjë që përcakton sasinë e ndihmës dhe financimit që merr. Në Shqipëri, ky sistem mungon, duke lënë gjithçka në dorë të fateve individuale. Tili thekson se zgjidhja nuk është që familjari të kthehet në mjek apo infermier. “Unë nuk bëhem mjeke për prindin tim, unë bëhem paciente,' thotë ajo, duke nënkuptuar stresin dhe ngarkesën emocionale që shkakton kujdesi 24-orësh për një të afërm të sëmurë. Kjo shpesh çon në rrënimin e shëndetit të vetë familjarëve.
Problemi nuk është vetëm mungesa e parave, por mungesa e standardeve, kontrollit dhe mbi të gjitha, mungesa e humanizmit të institucionalizuar. Zgjidhja, sipas saj, nuk është vendosja e kamerave në shtëpi për të përgjuar kujdestarët e pasigurt, por ndërtimi i një sistemi ku kujdestaria është profesion i nderuar, i paguar mirë dhe i monitoruar rreptësishtë nga shteti./K.C/dritare.net
